คาเฟอีนคืออะไร ?

หลายๆ ท่านน่าจะทราบกันอยู่แล้วว่าในกาแฟมีสารคาเฟอีน แต่ทั้งนี้เราจะพาทุกท่านมารู้จักกับเจ้า คาเฟอีน ให้มากขึ้น ซึ่ง คาเฟอีนคืออะไร ? คาเฟอีนคือ เป็นสารซึ่งสามารถพบได้ในพืชหลายชนิด ได้แก่ เมล็ดกาแฟ, ชา, โคล่า, โกโก้ เป็นต้น คาเฟอีนบริสุทธิ์มีลักษณะเป็นผงสีขาว ไร้กลิ่น มีรสชาติขม นั่นเอง

คาเฟอีนคืออะไร

ซึ่งหนึ่งในเหตุผลที่ทำให้กาแฟ เป็นหนึ่งในเครื่องดื่มที่เราๆชื่นชอบกันเป็นอย่างมาก เพราะความสอดคล้องกันทางชีวเคมี ระหว่างร่างกายมนุษย์ กับกาแฟ นั่นเอง เนื่องจากคาเฟอีน มีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ที่ทำให้สมองเกิดการตื่นตัว โดยคาเฟอีนจะไปทำปฏิกิริยาระหว่าง “ตัวรับในระบบประสาท” กับ “อะดีโนซีน” ในสมอง

“อะดีโนซีน” คือสารปรับสัญญาณประสาทชนิดหนึ่ง ที่อยู่ในระบบประสาทส่วนกลาง โดยตัวรับในระบบประสาทของเรา จะคอยตรวจสอบระดับของอะดีโนซีนอยู่เสมอ ถ้ามีมากจนเกินไป สมองจะยับยั้งการทำงานของเซลล์ประสาท และทำให้เส้นเลือดขยายตัว เราจะรู้สึกง่วง และอยากพักผ่อนนั่นเอง

โดยคาเฟอีน มีโครงสร้างโมเลกุลคล้ายกับสารอะดีโนซีน และด้วยโครงสร้างที่คล้ายกันนี้ ทำให้คาเฟอีนเข้าไปจับกับตัวรับอะดีโนซีนในระบบประสาทได้ แต่คาเฟอีนจะไม่ไปกระตุ้นการทำงานของตัวรับ แต่ไปยับยั้งตัวรับ ไม่ให้ตรวจจับระดับของอะดีโนซีนได้ ดั้งนั้นเราจึงตื่นตัวอยู่เสมอ แม้ระดับอะดีโนซีนจะเพิ่มขึ้นแล้วก็ตาม

กล่าวง่ายๆคือ คาเฟอีนจะทำงานเสมือนหลอกสมองของเรา ให้เข้าใจว่ามันยังตื่นและกระปรี้กระเปร่าอยู่ แม้ขณะนั้นจะมี อะดีโนซีนในสมองสูงขนาดไหนก็ตาม นอกจากนี้ยังพบว่า อาจจะทำให้เพิ่มปริมาณของซีโรโทนิน (serotonin) ซึ่งมีผลต่ออารมณ์ ทำให้รู้สึกพึงพอใจ และมีความสุขมากขึ้นด้วยนั่นเอง